Leiderschap is een levenshouding

door

Werken aan een levenshouding als leider

 

Als je jezelf echt wilt ontwikkelen en als je daadwerkelijk op een hoger niveau van functioneren wilt komen, echt resultaat wil boeken, ga dan aan de slag met autonomie en moed. Niet alleen coachend leider zijn, werken met het lean instrumentarium of een kleurentest doen. Dat helpt, maar er is meer, veel meer. Dat lees je hieronder.

 

‘je kunt geen groter noch geringer heerschappij bezitten dan de heerschappij over jezelf’

Leonardo da Vinci

 

1. Je levenshouding ontwikkelen

Van groot belang is om te onderkennen dat je bepaalde eigenschappen en je levenshouding kunt ontwikkelen. Daarmee is moed en autonomie niet alleen voorbehouden aan de ‘lucky few’: Churchill, Obama en De Daila Lama. Jij en ik zijn er ook voor in de wieg gelegd. Alleen ons toneel is kleiner, niet de gehele wereld, maar onze directe omgeving. Moed en autonomie zijn onderdelen van je karakter, daar kun je aan werken.

 

‘de mens kan een ding niet worden ontnomen: de allerlaatste menselijke vrijheid – de keuze onder alle omstandigheden zijn eigen houding te bepalen’

V. Frankl

 

2. Karakter: nature en nurture

Je karakter is een optelsom van je eigenschappen en je levenshouding. Eigenschappen waarvan er hierboven een paar worden genoemd. Levenshouding die bestaat uit de waarden, normen en overtuigingen die je hanteert. Wat vind je belangrijk? Hoeveel risico neem je? Waar ben je bang voor? Wat vrees je te verliezen? Hoeveel druk kun je aan? Wat is nastrevenswaardig? Wat is ethisch verantwoord voor je? Mag en kan dat? Heiligt het doel de middelen?
Je karakter bestaat aan de ene kant uit aanleg en dus erfelijk bepaalde eigenschappen. Aan de andere kant uit eigenschappen die een optelsom zijn van verwerkte persoonlijke ervaringen, ontstaan door o.a. opvoeding, scholing, werk, training en studie. Ook wel nature (aanleg) en nurture (opvoeding) genoemd.
Een deel van je karakter ligt (redelijk) vast: zoals intelligentie en ruimtelijk inzicht.
Het andere deel, vooral je levenshouding, is goed te ontwikkelen. Door gericht en met aandacht te werken aan je levenshouding kun je moed en autonomie ontwikkelen.

 

3. Angst en moed

Jouw karakter ontwikkelt zich het gehele leven door. Soms langzaam, soms versneld. Het begint met een levenshouding die angst inruilt voor moed. Moed is het vermogen anders met angst om te gaan.
Moed en lef zijn de keerzijde van angst en schaamte. Als je anders leert omgaan met je angsten en schaamte komt er ruimte voor moed en lef. Angst en schaamte houden je tegen, moed en lef geven je ‘vleugels’. De kunst is om balans te ervaren in beide.

 

‘Durven is even je evenwicht verliezen.
Niet durven is jezelf verliezen’

(Kierkegaard)

 

4. Zelfkennis?

Het komt verder aan op zelfkennis. ‘Ken u zelve’. Heb de moed jezelf onder te loep  te nemen, te reflecteren op jezelf en situaties waarin je hebt geacteerd.
Ook moed om te onderkennen dat je aantal veronderstellingen en overtuigingen kunt aanpassen:

    • loskomen van ‘zo ben en doe ik nu eenmaal’ en ‘ik ben te oud of niet talentvol’
    • geduld ontwikkelen dat je moed en autonomie niet super snel ontwikkelt; het vergt veel aandacht en doorzettingsvermogen
    • onderken dat vasthouden aan je ego, aan je identiteit, betekent dat je vasthoudt aan de plek waar je bent; daarmee houd je je ontwikkeling en leerervaringen tegen

5. De wereld om je heen

Probeer te begrijpen en te doorzien. Praat over het leven, jezelf, de ander, het werk en de wereld. Dat kun je doen met mentoren, nestors, leermeesters en ervaringsdeskundigen. Onderzoek de grote en kleine vragen. Wat is belangrijk in het leven? Wat is belangrijk op je werk? Wat is integer? Wat is rechtvaardig? Wat zijn de mores van je vakgebied? Wat zijn de mores van de groep? Hoe werkt verandering? Is het moeilijk om te leven waar je voor staat? Hoe werkt macht? Enzovoort, enzovoort.
Als je zelf meer snapt en doorziet, dan kun je anderen ermee helpen. Je kunt niet helpen als je zelf grotendeels zoekende bent.

6. Gerichte feedback

Ga op zoek naar gerichte feedback vanuit je directe omgeving. Door aan de ene kant zelf gebeurtenissen te beschouwen. En aan de andere kant aan mensen met wie werkt te vragen wat hen opvalt over je houding en gedrag. Onderzoek die feedback licht en luchtig. Formuleer daarop concrete leerdoelen en oefen veel daarmee. Leren en ontwikkelen betekent uren maken: inzet en focus, concentratie en aandacht. Trainen, oefenen, fouten maken, herstellen, trainen en nog eens trainen. Organiseer de tijd voor je ontwikkeling, iedere dag een kwartier een half uur, lees, praat en ervaar. Als je je eigen leerweg niet organiseert, dan komt er minder van terecht.

7. En…avontuur zoeken

Kortom: reflecteren, onderzoeken, oefenen, oefenen, oefenen, geduld hebben, fouten maken en avontuur zoeken. Want niets is zo leerzaam en vaak confronterend als geheel nieuwe zaken. Het avontuur, het onbekende onbekende*. Want daar ontmoet je zaken waarvan je niet weet hoe je werkt. Daar leer je van. Een stimulance voor een versnelling van je ontwikkeling.
Ik wens je plezier en succes met je persoonlijke avontuur.

 

Wil jij ook werken aan je levenshouding als leider?

Wil jij leren hoe je je kracht verder ontwikkelt en werkt aan een op zekerheid gebaseerde levenshouding?
Kijk dan hier wat coaching je oplevert.

Zelf meer leren over leiderschap?